Belki senelerce kurumsal işinizden istifa edip kendi işinizi yapacağınız günün hayalini kurdunuz. Belki de kusursuz bir iş fikri veya piyasada bir açık keşfettiniz ve hemen işe koyulmaya karar verdiniz. Yolculuğunuzun başlangıcı ne olursa olsun, şirket kurma kararı aldıysanız stratejinizi ve iş planınızı düzgün çıkarabilmek için çeşitli bilgilere ihtiyacınız olacaktır. İşte bu noktada da biz devreye giriyoruz. Bu yazımızda size şirket kurma ile ilgili finansal bilgiler sunacağız. Kuruluş maliyetleri nasıldır, şirket kuruluş giderleri ne kadardır gibi soruların yanı sıra şahıs şirketi, limited şirket ve anonim şirket maliyetleri gibi konulara da değineceğiz.
Şirket kurma maliyeti
Kuruluş maliyetlerini belirleyen pek çok farklı faktör vardır. Bu faktörlerin en başında da şirket türü gelmektedir. Kuracağınız şirketin türü şahıs şirketi ise sizi n,speten daha kolay bir süreci beklediğini söyleyebiliriz örneğin. Şirket kuruluş giderlerinde farklara sebep olan şirket türleri, daha sonraki aşamalarda da işinizi etkileyecektir. Bu sebeple size verebileceğimiz en iyi tavsiye kendiniz ve tasarladığınız iş için en avantajlı şirket türünü seçmeniz veya bu konuda bir uzmandan görüş alarak yola öyle çıkmanızdır.
Şahıs şirketi maliyeti
Şirket kuruluş giderleri ve kuruluş maliyetleri açısından en düşük maliyet şahıs şirketlerindedir. Şahıs şirketi için en önemli değişkenlerden biri gelir oranıdır. Şahıs şirketlerinde gelir oranı arttıkça ödenen vergi miktarı da artar. Diyelim şahıs şirketinizin geliri yıllık 24.000 TL. Bu durumda ödeyeceğiniz gelir vergisi miktarı %15’tir. Yıllık geliriniz 49.000-180.000 TL bandında ise ödeyeceğiniz gelir vergisi %27 oranında olacaktır.Şahıs şirketlerine ilişkin bir diğer bilgi de kurucunun yaşı ile ilgilidir. Yaşı 18-29 arası olan şahıs şirketi sahipleri, 70.000 TL’ye kadar gelir vergisinden muaf tutulur. Kuruluş maliyetleri açısından bakıldığında, ilk aşamada şahıs şirketleri için 800 TL civarında bir masraf oluşmaktadır. Sonraki süreçte ise fatura ve gider makbuzları, kira için (kiralık bir işyerinde çalışıyorsanız) stopaj vergisi, muhtasar beyannamesi ve geçici vergi beyannamesi (3 ayda bir), KDV beyannamesi (aylık), Bağ-Kur ve şirket içinde başka çalışanınız varsa SGK primleri gibi düzenli giderler oluşacaktır. Maliyet tutarlarının, seneler içinde değişkenlik göstereceğini de unutmamak gerekir.
Limited şirket maliyeti
Limited şirket masraflarında belirleyici unsurlardan biri şirketteki ortak sayısıdır. Bunun yanı sıra bulunduğunuz sektör veya yapacağınız iş, şirketinizdeki müdür sayısı, ortaya konulan sermaye ve kira bedelleri de maliyetleri etkiler. Diyelim tek ortaklı bir limited şirketi kurdunuz. Tek bir müdürünüz ve 10.000 TL sermayeniz var. Bu durumda limited şirket maliyeti ilk aşamada 2.000 TL civarında olacaktır. Limited şirket masrafları; noter masrafları, vergi dairesi masrafları, Rekabet Kurulu Masrafları, ticaret odası kayıt ücretleri ve mali müşavirlik ücretleri gibi ücretlerden oluşur. Ticaret odası kayıt ücreti, şehirden şehire farklılık gösterir ancak diğer masraflar tüm şehirler için aynıdır. Elbette mali müşavirlik için istenen ücretler de farklı olacaktır ancak bu konuyla ilgili kuruluş ücretini 800 TL olarak düşünebilirsiniz. Şirket kuruluşundan sonra da çeşitli vergilere tabi olursunuz. KDV, stopaj vergisi, geçici vergi, yıllık kurumlar vergisi, sigorta primleri, yıllık defter açılış ve kapanış tasdikleri, ticaret odası aidatı, belediye vergileri ve mali müşavir ücreti gibi masraflar oluşacaktır.
Anonim şirket maliyeti
Şirket türleri arasında en masraflı olabilecek şirket türü anonim şirkettir. Anonim şirket masrafları da ortak sayısı veya sermaye gibi verilere göre değişkenlik gösterir. Anonim şirket masrafları kuruluş aşamasında noter masrafları, vergi dairesi, Rekabet Kurulu ve ticaret odası gibi kalemlerden oluşur. 2021 itibarıyla anonim şirketlerde kuruluş masrafları 3000 TL’yi bulmaktadır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, eklenen her bir müdür veya ortak ile masraf artacaktır. Şirket kuruluşundan sonra ise yine limited şirketlerde olduğu gibi düzenle ödeme gerektiren kalemler olacaktır. Bunları KDV, stopaj vergisi, geçici vergi, yıllık kurumlar vergisi, sigorta primleri, yıllık defter açılış ve kapanış tasdikleri, ticaret odası aidatı, belediye vergileri ve mali müşavir ücreti olarak sıralayabiliriz.
Şirket kurmak için gerekenler
Türkiye’de şirket kurmak için farklı şirket türlerine göre farklı kriterler ve evraklar gerekmektedir. Örneğin şahıs şirketleri ilk kurulum aşamasında noterden muhasebeci vekaleti, noterden onaylı imza beyannamesi, kira sözleşmesi, ikametgah belgesi (e-devlet üzerinden de temin edilebilir), şirket sahibine ait vesikalık fotoğraf (2 adet) gibi evraklar gerektirir.
Şahıs şirketlerinin kurulumuyla kıyaslandığında biraz daha detaylı olan imited şirketlerde gereken evraklar da buna bağlı olarak daha fazladır. Örneğin şahıs şirketleri kuruluş bildirim formu gerektirmezken limited şirketlerin kuruluşunda bu evrak zorunludur. Bunun yanı sıra kuruluş dilekçesi, noterden onaylatılmış ana sözleşme, oda kayıt beyannamesi, ikametgah belgesi, kira sözleşmesi, sermaye yatırım dekontu gibi ilave evraklar da gerekir. Limited şirketlerde her bir kurucu ortak için ortaya konulan sermaye payı 25 TL ve katları olmalıdır. Ana sözleşmedeki sermaye maddesi düzenlenirken sermaye paylarının itibari değeri ve ortakta bulunan pay sayısı da belirtilmelidir.
Anonim şirketler, yüksek geliri olan şirketler tarafından sabit vergi oranları gerekçesiyle daha sık tercih edilir ve bu şirket türünde kurulum için daha fazla sayıda evrak gerekir. Anonim şirketlerde kurulum için gereken evrakları dilekçe, ana sözleşme onayı, tüm ortaklardan alınmış imza beyannamesi, tüm ortaklardan alınmış nüfus cüzdanı örneği, oda kayıt beyannamesi, sermaye yatırıldığını gösteren dekont, varsa reşit olmayan şirket ortakları için mahkemeden alınmış kayyum kararı, şirketin kurucuları arasında belediye veya başka yerel idarelerde kurduğu birliklerin olması halinde bu organizasyonların katılımına izin veren Bakanlar Kurulu kararı nüshası olarak sıralayabiliriz.
Özellikle limited ve anonim şirketlerin kurulumunda, ana sözleşmede yer verilen bilgiler çok önemlidir. Ana sözleşmede bulunması gereken bilgiler; tüm ortakların, yönetim kurulu üyelerinin ve müdürlerin adı ve soyadı, ikamet yerleri, vatandaşlıkları, TC kimlik numaraları (kişi yabancı uyruklu ise yabancılara mahsus kimlik numarası) şeklindedir.